SİVAS
EYALETİ İNALLU KAZISI TAHRİR DEFTERLERİNDEN ALINTIDIR.
2345
NUMARALI NÜFUS DEFTERİ
Gökköy’de
Arpalıklar ismiyle anılan tarlalar 1838 li yıllarda Sivas eyaletine bağlı Zile
Sancağı‘nda bulunan paşa ve beyler için ayrılmış, verilmiş topraklardı.
Buraların
öşür vergileri, büyük tımar sahipleri (zuame) olan beylere tımar arazisi olarak
Padişah tarafından bırakılmıştır. Arpalıklarda hayvanları ile yaylacılık yapan
oymaklardan bu vergiler alınıp paşa-beylere teslim edilirmiş. Ayrıca ziraatle
uğraşıp buralardaki tarlaları ekenlerden 10/1 oranında öşür vergisi alınırmış.
Sivas
sancağında vaki, İnanlı kazasında oturan, ikamet eden bütün İslam dininden
olanların tahrirleri yazışmaları, emir ferman buyurmuş olduğundan dolayı, lazım
gelen adı geçenlerin ve ziraatle uğraşan yerlü olarak asıl mevcut olan küçük ve
büyük, bütün İslam dininden olanların, işleri, meşguliyetleri tespitiyle
tahriri ve defteridir. 4 Mayıs 1838
Evleri
olmayup iki baştan zeamet ve timar olarak Gedikliyan Dergâhı Âliden, Sivasi
Asım ağa ile bir kısmıda Zilevi Havuçoğlu süvarilerinden Derviş Mustafa ağa,
Hazinedar Osmanoğlu süvarilerinden Ali ağa ile yetiştirdi askerlerden Cerhin
ağa torunlarından bir kısmı bu icraya katılmaları yetkili görevli oldukları,
yazılıdır.
2529
NUMARALI NÜFUS DEFTERİ
Sivas
sancağında kâin kazalarda sakin, bilcümle erkek nüfusun tahrirleri emir ferman
buyurulmuş olduğuna binaen. Bir müceb i emrü irade liva i mezbüri tabi Zile,
Hüseyinabad, Mecidözü ve İnallı kazalarında. Kışlak–nişan olup ziraat ve
hıraset(bekçilik) ile meşgul olan. Kavilli aşireti ekradının asıl mevcut olan
küçük ve büyük bütün İslam dininden olanların; adları, işleri, yaşları, fiziki
özellikleri, meşguliyetleri tespiti iş bu tahrir ve defterindedir. 3 Mayıs 1838
Gökköy Karyesinin o yıllarda 7 tane oymağı vardır. Bu oymaklardan bazıları adli yönden Mecitözüne bağlıdır. Tahrir yönünden hepsi İnallı Ballı kazasına bağlıdır.
1-Kışlak-ı Düdüklü Oymağı: Oymak, Pirivanlı başı sakinlerinden olup, Kavilli aşiretine mensuptur. Gök karyesi, İnallu kazasına bağlıdır. Kendi muhtarı vardır. 13 hane, 35 erkek nüfusu vardır. Arazisi Gök karyesi dahilinde olmakla züamadan Sivasi Asım Ağa ve Zilevi Havuçzade Derviş Ağa müşterekatı saireleriyle ber-vech-i zeamet ve timar bi l-iştirak mutasaarıf oldukları.
Kadı sicilleri,
kadı divanı, mahkeme kayıtları Mecidözü kazasına bağlı olduğu, yazılıdır.
Günümüzde Çorum merkeze bağlı Düdüklük köyüdür.
2-
Kışlak-ı Dereyazıcı Oymağı: Pirivanlı
başında çadır kuran oymağın vergilerini Düdüklü Kışlağı ağları toplar, teslim
ederler. Kavilli aşiretinden olan oymak Gök karyesi, İnallu kazasına bağlıdır.
15 hane 39 erkek nüfusu vardır.
Günümüzde
Alaca ilçesine bağlı Dereyazıcı köyüdür. Yaklaşık olarak 300 yıl kadar
önce kurulduğu söylenen köye, derenin içinde olması sebebiyle Dereyazıcı
denilmiştir.
3-
Kışlak-ı Kuşkışla Oymağı:
Bu oymak bazı kaynaklarda Gökköy/Kuşlar olarak birlikte anılıp yazılmaktadır. Gökköyle birleşmiş olabilir yada Kuzkışla köyü olabilir. Kuzkışla köyü Alacaya İlçesine 12 km’dir. Bugünkü yerine 1983 yılında kurulan köy, bir önceki köyün ismini almıştır. Zamanla “Kuzkışla” köyü olarak anılır olmuştur. Köm ve Killik mevkileri önemli mevkiileridir.
4-
Kışlak-ı Değirmenönü Oymağı: Kavilli
aşiretinden olan oymak, Pirivanlı başı sakinlerindendir. Gök karyesi, İnallu
kazasına bağlıdır. 9 hane 31 erkek nüfusu vardır.
Günümüzde
Alaca ilçesine bağlı Değirmenönü köyüdür. Köye 150 yıl kadar önce Dersim
tarafından gelenler yerleşmiştir. Eskiden burada iki su değirmeni olduğu için
adı “Değirmenönü” olarak kalmıştır.
5-
Kışlak-ı Pınaroğlu (Bekaroğlu) Oymağı: Kavilli
aşiretinden olan oymak pirivanlı başı sakinlerindendir. “Gök karyeliler gibi”
şerhi vardır. 5 hane 11 erkek nüfusu vardır. Gök karyesi, İnallu
kazasına bağlıdır.
Günümüzde Çorum merkeze bağlı Bekaroğlu köyüdür.
6-
Kışlak-ı Çirçir Oymağı: Kavilli
aşiretine mensuptur. İki yandan vergilerini Sivasi Uzun Ali ağazade züamadan
Asım Ağa ber-vech-i zeamet ve Zilevi Havuçoğlu süvarinden İsmail ağa ber-vech-i
timar mutasarrıf oldukları, yazılıdır. Pirivanlı başı sakinlerindendir. Gök
karyesi, İnallu kazasına bağlıdır. 7 hane 16 erkek nüfusu vardır.
Günümüzde
Alaca ilçesine bağlı Çirçir köyüdür. Köy Aşağıçırçır adıyla kurulmuş, 150
yıl kadar önce kuzeyinde bulunan bugünkü yerine taşınmıştır. Alt tarafında
bulunan çeşmenin suyu az olduğu için “çırçır” ederek akıyormuş. Burada kana
kana su içemeyen görevli memurlar, buraya “Çırçır” adını vermişler.
7- Kışlak-ı Yeni Oymağı: Vergilerini almakla Gök karyesi ağalar mutasarrıf olduğu yazılıdır. Başlarında Miri aşiret reisi vardır. 11 hane ve 30 erkek nüfusu vardır. Yenikışla olarak bilinir.
Yeni Kışla bugünkü Kanlı Osman’ın 1 km kuzeybatısında Gaviri
Cinne deresi ile Irmağın kenarına kurulmuş bir yerleşim yeridir. 1932
yılında Kanlı Osman, Yeni Kışlanın bir mahallesi durumundadır. Sel ve su
baskınlarında uğradıkları mal ve can kaybı nedeniyle Kanlı Osman mahallesinin
üstündeki ormanlık alana taşınmışlardır. Sonraki yıllarda iki köy birleşerek
Şanlı Osman adını almıştır.
DİP
NOT: Yazıda geçen pirivanlı
başı, günümüzde Gökköy Kültür Bohçası kitabında da yer verilen
Pürcüvanoğlu mevkiidir. Aşağı papurun başıdır. 1838 li yıllarda ise bu terim
bütün olarak; Arpalıklar, Aşığı papur, Kıran tarlaların alt kısımları ve
Çürüğün bir kısmı, Eynenin pınardaki tarlalar için söylenen genel isimdir.
Buralar yüksek, havadar olduğundan vergisini veren yukarıda isimleri yazılı
oymaklar tarafından yaz aylarında yayla olarak kullanılıyormuş. Kış oluncada bu
oymaklar kışlaklarına dönüyorlarmış.
Son
güncelleme 19.09.2022
©. Kaynak göstermeden yayınlanamaz. Tüm Hakları Saklıdır.